Celem kwalifikacji wojskowej jest wprowadzenie danych do ewidencji wojskowej oraz określenie zdolności fizycznej i psychicznej do pełnienia służby wojskowej osób podlegających obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej oraz tych, które zgłosiły się w trybie ochotniczym do pełnienia służby wojskowej, a mają ukończony 18 rok życia. Za przeprowadzenie kwalifikacji wojskowej na terenie powiatu (miasta na prawach powiatu) odpowiada starosta (prezydent miasta).

Kwalifikacja wojskowa ogłaszana jest przez wojewodę na obszarze województwa w drodze obwieszczenia. Ogłasza się ją nie później niż na 14 dni przed dniem jej rozpoczęcia.

Osoby podlegające obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej wzywane są przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) za pomocą wezwań, które należy doręczyć tym osobom co najmniej na 7 dni przed wyznaczonym terminem stawiennictwa. Jeżeli z ważnych przyczyn osoba wezwana nie może stawić się w wyznaczonym terminie, zobowiązana jest zawiadomić o tym właściwego wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Powinna to zgłosić najpóźniej w dniu, w którym była zobowiązana do stawienia się do kwalifikacji wojskowej oraz podać przyczyny, które nie pozwalają jej na to stawiennictwo. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) określi nowy termin stawiennictwa.

Do kwalifikacji wojskowej są obowiązani stawić się w określonym terminie i miejscu mężczyźni, którzy w danym roku kalendarzowym kończą 19 lat.

Ponadto obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej podlegają kobiety posiadające kwalifikacje przydatne do służby wojskowej oraz kobiety pobierające naukę w celu uzyskania tych kwalifikacji, określone w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 13 lipca 2023 r. w sprawie wskazania grup kobiet poddawanych obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej (Dz.U. poz. 1520).

Obowiązek stawiennictwa trwa do końca roku kalendarzowego, w którym osoba objęta tym obowiązkiem kończy 60 lat życia. Do kwalifikacji wojskowej mogą się zgłosić również ochotnicy, jeżeli ukończyli co najmniej 18 lat życia, w tym kobiety, niezależnie od posiadanych kwalifikacji i wykształcenia, do końca roku kalendarzowego, w którym kończą 60 lat.

Wykaz roczników i grup osób podlegających wezwaniu w 2024 r. określa Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 listopada 2023 r. w sprawie przeprowadzenia kwalifikacji wojskowej w 2024 roku (Dz. U. poz. 2473).

Uwaga:
Można zwolnić z obowiązku osobistego stawiennictwa do kwalifikacji wojskowej osoby:
-w stosunku do których orzeczono całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym na podstawie Ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2023 r. poz. 208),
-całkowicie niezdolne do pracy oraz niezdolne do samodzielnej egzystencji lub uznane za całkowicie niezdolne do pracy na podstawie Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251),
-zaliczone do osób o znacznym stopniu niepełnosprawności albo o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 100),
w przypadku skutecznego doręczenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) orzeczenia albo wypisu z treści orzeczenia lub dokumentacji medycznej stwierdzającej tę niezdolność lub niepełnosprawność, na podstawie których można określić zdolność tych osób do służby wojskowej. W tym wypadku należy także poinformować szefa wojskowego centrum rekrutacji na piśmie albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 Ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r. poz. 344) o tym doręczeniu.

Ważne:
W przypadku gdy osoba, której nadano kategorię zdolności do służby wojskowej „A” (zdolny do służby wojskowej, w tym bez przeciwwskazań psychologicznych do jej pełnienia) w ramach kwalifikacji wojskowej, zgłosi w terminie 3 lat od dnia nadania tej kategorii chęć pełnienia służby wojskowej (nie dotyczy zawodowej służby wojskowej), nie kieruje się jej na badania lekarskie oraz psychologiczne.

Czynności składające się na proces kwalifikacji wojskowej:
1) sprawdzenie tożsamości osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej
2) określenie zdolności fizycznej i psychicznej do służby wojskowej osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej
3) wstępne przeznaczenie osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej do poszczególnych form obowiązku obrony oraz przyjęcie wniosków o przeznaczenie do służby zastępczej (tylko w przypadku wprowadzenia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej)
4) wprowadzenie danych do ewidencji lub aktualizacja ewidencji wojskowej i przetwarzanie danych gromadzonych w tej ewidencji
5) przekazywanie informacji i promowanie służby wojskowej
6) wydanie zaświadczenia o stawieniu się do kwalifikacji wojskowej, uregulowanym stosunku do służby wojskowej oraz o orzeczonej zdolności do służby wojskowej
7) nadanie stopnia wojskowego szeregowego i przeniesienie osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej do pasywnej rezerwy

 

Kategoria A – Zdolność do służby wojskowej, z wyłączeniem zawodowej służby wojskowej, a także zdolność do odbywania służby zastępczej.
Kategoria B – Czasowa niezdolność do służby wojskowej, co oznacza przemijające upośledzenie ogólnego stanu zdrowia albo ostre lub przewlekłe stany chorobowe, które w okresie do 24 miesięcy od dnia badania rokują odzyskanie zdolności do służby wojskowej w czasie pokoju.
Kategoria D – Niezdolność do służby wojskowej w czasie pokoju, z wyjątkiem niektórych stanowisk służbowych przeznaczonych dla terytorialnej służby wojskowej.
Kategoria E – Trwała i całkowita niezdolność do służby wojskowej w czasie pokoju oraz w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny.

Więcej informacji na stronie kwalifikacja wojskowa